Rzeźba starożytnego Rzymu
Rzeźba rzymska, jak cała sztuka rzymska, rodziła się dwukrotnie. Pierwszy okres to wpływy etruskie a drugi, to czas związany z przejęciem wielu cennych dzieł greckich po podbojach dokonanych w II w. p.n.e.
Początki rozwoju rzeźby rzymskiej przyjmowane są zazwyczaj na koniec II w. p.n.e. Wytworzone zostały na zapotrzebowanie możnych kolekcjonujących dzieła sztuki. Wraz z uczynieniem z Grecji prowincji pozostającej pod patronatem Rzymu ustalono prawa zapobiegające grabieżom. W Rzymie utworzył się rynek antykwaryczny a dzieła greckich twórców zaczęły osiągać wysokie ceny. Dla zaspokojenia stale rosnącego popytu zaczęto więc wytwarzać kopie mniej lub bardziej wiernie oddające pierwowzory. Początkowo kopie powstawały w warsztatach greckich, później w różnych miastach Azji Mniejszej, w końcu także w samej Italii, szczególnie po odkryciu (w czasach Augusta) dużych złóż marmuru w Carrarze. Kopiowano posągi oraz tworzono z nich całe grupy wzorowane często na pojedynczych postaciach. Rzeźby te służyły przede wszystkim do dekoracji wnętrz i ogrodów. Z wzorowania się na greckiej rzeźbie sakralnej, powstała rzeźba dekoracyjna o tematyce mitologicznej. Kopiści na ogół nie podpisywali swoich dzieł. Znane są tylko niektóre imiona. Do rzeźbiarzy zajmujących się tą dziedziną należeli:
Pazyteles – Grek pracujący na południu Italii w latach 60-40 p.n.e. Jego uczniem był Stephanos, który z kolei wykształcił Menelaosa. Obaj byli Grekami.
Salpion, Sosibos, Pomtion – Ateńczycy żyjący na przełomie er. Wytwarzali przede wszystkim pięknie rzeźby w formie naczyń, których przeznaczeniem była dekoracja obiektów architektonicznych. Od miejsca ich działalności, rzeźby, fryzy, ołtarze o podobnej w formie dekoracji określane są jako neoattyckie.
Twórczość kopistów wygasła w II w.
Równolegle do działalności kopistów rozwijały się dwa inne nurty tematyki rzeźbiarskiej: portret oraz relief historyczny. Obydwa gatunki nie są oczywiście rzymskim pomysłem. Zostały zapożyczone i rozwinięte na wielką skalę w Rzymie
"Złoty wiek" poezjii
Rzymianie przyjeli od Greków teatr, jednak niewiele do niego wnieśli. Natomiast ich dokonania w dziedzinie poezjii i prozy były inponujące.
Horacy(Quintus Horatius Flaccus) urodził się 8 XII 65r. p.n.e. w Wenuzji. Był synem wyzwoleńca. O matce nic nie wiadomo. Jako chłopiec kształcił się w Rzymie przez 10 lat.. Studiował Homera w oryginale, uczył się retoryki. Ojciec z kolei uczył go skomplikowanego życia w skomplikowanej strukturze administracyjnej cesarstwa. Po studiach rzymskich udał się Horacy do Aten, gdzie w nowej Akademii studiował filozofię stoicką i epikurejską. W Grecji wstąpił w szeregi zwolenników Brutusa i Kasjusza, biorąc udział w bitwie pod Filippi w 42r.p.n.e., w której wojska republikanów zostały rozgromione. Po tej klęsce Horacy przez kilka lat nie mógł wrócić do Rzymu. Gdy ogłoszono amnestię wrócił, ale znalazł się w trudnej sytuacji materialnej: ojciec tymczasem zmarł, a majątek skonfiskowano. udało mu się kupić posadę sekretarza u kwestora i to pozwoliło mu jakoś prosperować i uprawiać poezję. W tym okresie powstały pierwsze jego sławne dzieła Epody i Satyry w których ośmieszał władców i system polityczny. Pisał on w jednej z satyr: "Za wszystkie głupstwa królów płacą ich narody". Jakże ponadczasowe były jego rozważania. O obyczajach w polityce pisał "Cóż po ustawach bez obyczajności w narodzie?". Najsłynniejsze jego dzieła to Pieśni które też czasami nazywa się odami. Ich tematyka jest różnorodna. Spotykamy pieśni biesiadne, miłosne, polityczne, rozważania filozoficzne. Horacy napisał Pieśń stulecia (17 p.n.e.) w związku z uroczystościami rozpoczęcia nowego wieku. W latach 23-14 p.n.e. stworzył dwie księgi listów. Snuje w nich rozważania filozoficzne i literackie. Twórczość Horacego wywarła wpływ na całą późniejszą poezje europejską.
Owidiusz, Publius Ovidius Naso(43 p.n.e.- 7 lub 18 n.e.) Jeden z największych elegików rzymskich. Syn bogatego ekwity z Sulmony. Zrezygnował z kariery urzędniczej i poświęcił się pisarstwu. Należał do młodszego pokolenia twórców augustowskich. Był przyjacielem Horacego. W pierwszym okresie jego twórczości dominowały utwory erotyczne, m.in. tom elegii Amores (Miłostki), podręcznik kosmetyczny De medicamine faciei feminae (O pielęgnowaniu twarzy kobiecej) i Ars amatoria (Sztuka kochania), dziełko dość frywolne . O. W drugiej fazie twórczości poeta podjął wątki mitologiczne, rozwinięte w największych dziełach: Metamorfozach i Fasti (poetyckim kalendarzu świąt rzymskich od stycznia do czerwca). Trzeci okres twórczości obejmuje Żale i Listy z Fontu - zbiory listów poetyckich adresowanych do przyjaciół i wrogów, pisanych z wygnania W 8 n.e. w nieznanych bliżej okolicznościach został wygnany z Rzymu. Do twórczości jego twórczości poważnej zalicza się "Przemiany", "Kalendarz " oraz zaginioną tragedię "Medea". Poza tym napisał wiele utworów, które nie zachowały się do naszych czasów. Zmarł w Tomis prawdopodobnie po 10 latach wygnania w roku 17.
Wergiliusz, Publius Vergilius Maro (70 p.n.e.-19 p.n.e.), uważany jest za największego epika rzymskiego. Urodził się w okolicach dzisiejszej Mantui. Kształcił się w Cremonie i Mediolanie, a następnie wyjechał do Rzymu by studiować retorykę, medycynę i astronomię, które wkrótce porzucił dla filozofii. Pod okiem Parteniosa studiował literaturę grecką. Filozofię natomiast pod kierunkiem epikurejczyka Syrosa. W 42 roku p.n.e., utraciwszy majątek po podziale ziemi przeprowadzonym przez Oktawiana dla weteranów wojny domowej, Wergiliusz udał się do Rzymu. Tam znalazł się w kręgu opiekuna poetów Mecenasa, do którego wprowadził Horacego, który zafascynował Wergiliusza.
Gaius Iulius Caesar, Gajusz Juliusz Cezar, Cezar, ur. 12 lipca 100 p.n.e. (13 lipca 102 r. p.n.e. – koncepcja Mommsena i Diona), zm. 15 marca (idy marcowe) 44 p.n.e. – rzymski polityk, wódz, dyktator i pisarz.
źródło : "historia i społeczeństwo, podręcznik dla klasy VI szkoły podstawowej wydawnictwo GWO , wikipedia.pl
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz