niedziela, 15 marca 2009

Kultura dziś - kultura masowa lub elitarna

  • Kultura elitarna (wysoka) - najważniejsza część kultury symbolicznej danego społeczeństwa.
    Korzysta z zasobów
    kultury narodowej i stanowi podstawę przekazu tradycji oraz dorobku społeczeństwa. Kulturę tę przekazuje szkoła, teatr, galeria sztuki, biblioteka, sala koncertowa i powszechny dostęp do informacji. Ten rodzaj kultury tworzą elity twórcze, tj. ludzie wykształceni, którzy nabywają kompetencje tworzenia jak i odbioru sztuk drogą kształcenia się. Często mówi się, że kultura wysoka jest kulturą inteligencji. Potencjalnie adresowana jest do wszystkich. Składają się na nią treści formułowane w różnych kodach i przekazywane za pomocą różnych mediów – wymaga bardzo szerokich kompetencji kulturowych odbiorcy. Bez podstawowej wiedzy historycznej i teoretycznej nie zrozumiemy wybitnych dzieł literatury, muzyki czy sztuk plastycznych. Nabywanie jej polega na żmudnej i długotrwałej pracy. Jedną z jej cech jest zaangażowanie w problemy natury ogólnej oraz bardzo często wyrażana wprost niechęć do kultury masowej. Kultura wysoka utożsamiana jest ze sztuką będącą wytworem artysty. Jej literatura (pisana lub drukowana) cieszy się szczególnym szacunkiem.
    Elity kulturalne tworzyła dawniej
    arystokracja w XIX wieku już ze względu na sam fakt urodzenia w takiej a nie innej rodzinie.
    Bardzo ważna była rola wieszczów narodowych w epoce
    romantyzmu, w których poszukiwali autorytetów moralnych i duchowych. Byli nimi np. Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Cyprian Kamil Norwid, Stanisław Wyspiański czy Stefan Żeromski.
    Z definicji: do elity kulturowej należą osoby tworzące, przechowujące i przekazujące wzory kultury uważane za najważniejsze.
    Współcześnie, osobą uważaną za członka elit kulturalnych nie zostaje się przez sam fakt urodzenia, lecz na drodze swojej własnej pracy dzięki posiadanym zdolnościom.
  • Kultura masowa (kultura popularna, popkultura) to ogół jednolitych form masowego uczestnictwa kulturalnego, jednolitych wytworów kultury, użytkowanych współcześnie przez wielkie, zróżnicowane masy odbiorców; w węższym znaczeniu określenie odnoszące się zwłaszcza do treści przekazywanych i odbieranych przez środki masowego przekazu. Pojęcie kultury masowej ma często odcień pejoratywny, zwłaszcza w pracach krytyków tzw. społeczeństwa masowego, którzy zarzucają jej obniżanie gustów estetycznych i deprecjonowanie wartości moralnych, mieszanie poziomów i gatunków artystycznych, dawanie pierwszeństwa rozrywce kosztem wartościowych treści ideowych i oświatowych; kultura masowa ma również swoich obrońców, którzy wykazują, iż odgrywa ona pozytywną rolę dzięki temu, że dociera do środowisk, których uczestnictwo w tzw. kulturze wyższej jest nieosiągalne.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz