czwartek, 12 marca 2009

Odrodzenie

Wynalazek Jana Guterberga.

Historia druku jest dość krótka, gdyż zasadniczo odnosi się ona do sposobu nanoszenia obrazu metodą odbicia go z formy drukowej na podłoże drukowe za pomocą farby drukowej, a w historii rozwoju ludzkości długo nie było takiego tworzywa, które nadawałoby się do w miarę precyzyjnego przyjmowania szybkoschnącej farby.
Pierwszym takim podłożem był dopiero
papier wynaleziony w Chinach najpóźniej w roku 105. Dzięki niemu rozwinął się w estampaż, czyli technikę masowego wykonywania odbitek z napisów wyrytych w kamieniu. Pierwszym przedmiotem w pełni zasługującym na miano wyrobu poligraficznego, o którym dzisiaj wiemy, jest odbitka drzeworytnicza wyprodukowana w Chinach kilkaset lat później. Od tego czasu można mówić o poligrafii w pełnym tego słowa znaczeniu, czyli o wydajnym powielaniu treści – zarówno graficznych, jak i tekstowych.
Dyskusyjne jest przeniesienie początków poligrafii wstecz, kiedy to, co prawda, również odbijano obrazy za pomocą środków barwiących, ale robiono to na tkaninach i jedynie w celu zdobienia materiału, a nie dla utrwalania na nim informacji. Natomiast jeszcze wcześniejsza jest historia powielania tekstu i obrazu metodami ręcznymi – czyli kopiowania za pomocą pisania, rysowania i malowania, jak również kopiowania poprzez odciśnięcie kształtu w miękkim materiale, lub wypalenia wzoru za pomocą odciśnięcia formy rozgrzanej do odpowiednio wysokiej temperatury.
Tak więc niezależny rozwój formy do odbijania, środka barwiącego i podłoża odbywał się już dużo wcześniej, a technik tych było wiele, jednak połączenie ich razem w poligrafię, nastąpiło raptem tylko półtora tysiąca lat temu. O wiele starsze są takie wynalazki jak
stempel, pismo czy książka.
Jednak układając kalendarium historii druku wypada wspomnieć o najważniejszych osiągnięciach
cywilizacji, które wpłynęły na rozwój wynalazków, których zwieńczeniem stał się druk.





Renesans w Polsce

Na dwór Jagiellonów pierwsze idee renesansu przeniknęły pod koniec XV wieku. Już w 1470 r. osiedlił się w Krakowie włoski humanista Kallimach (Filippo Buonacorsi), który przebywał na królewskim dworze jako nauczyciel syna Kazimierza Jagiellończyka Jana Olbrachta. Propagatorami humanizmu byli także polscy dyplomaci, którzy zetknęli się z nowymi prądami na europejskich dworach oraz młodzież studiująca na uniwersytetach w Italii. Zygmunt I w latach 1498 - 1501 przebywał na węgierskim dworze swojego brata Władysława Jagiellończyka, gdzie poznał nowe idee. Po objęciu tronu w Polsce (1506) Zygmunt I sprowadził z Włoch artystów. Wpływy włoskie stały się jeszcze bardziej widoczne po ślubie Zygmunta z Boną. Początkowo tradycje średniowiecza i nowe prądy współistniały ze sobą przenikając się nawzajem. Mecenat - przede wszystkim dworu oraz naśladujących króla magnatów, dostojników kościelnych i bogatych mieszczan, a także rozkwit państwa - to czynniki sprzyjające rozwojowi nauki i sztuki. W rozwoju renesansu Polska wyprzedziła Francję i Niemcy.

Wielcy polscy w okresie Renesansu.

Mikołaj Rej - z Nagłowic, (historyczna pisownia nazwiska: Rey - w początku XX wieku wprowadzono pisownię "Rej", jednak nie zaakceptowaną przez potomków - rodzinę Reyów), herbu Oksza (ur. 4 lutego 1505 w Żurawnie, zm. między 8 września a 5 października prawdopodobnie 4 października 1569 w Rejowcu) - wybitny polski poeta i prozaik epoki renesansu. Był także politykiem oraz teologiem ewangelickim. Długo uznawany za "ojca literatury polskiej" (dopóki nie doceniono pisarzy polskiego średniowiecza oraz Biernata z Lublina). Najbardziej znane dzieła :
Zwierciadło z traktatem Żywot człowieka poczciwego (1567/1568)
Wizerunk własny żywota człowieka poczciwego (
1558)

Jan Kochanowski - (ur. 6 czerwca 1530 w Sycynie koło Zwolenia, zm. 22 sierpnia 1584 w Lublinie) – wybitny poeta polski epoki renesansu, sekretarz królewski. Dawniej nazywany "ojcem poezji polskiej" (gdy nie pamiętano poetów średniowiecza, takich jak Władysław z Gielniowa), dziś – "poetą egzystencji" (w swoich utworach często nawiązywał do motywu maski oraz motywu theatrum mundi – świata jako teatru). Był przedstawicielem filozofii eklektycznejstoicyzmu, epikureizmu, renesansowego neoplatonizmu i głębokiej wiary w Boga, łącząc tradycję antyku i chrześcijaństwa. Najbardziej znane dziełą :
Odprawa posłów greckich (wystawiona i wyd. 1578) – tragedia klasycystyczna; pierwsza książka drukowana w Warszawie
Psałterz Dawidów (wyd. 1579) – swobodny przekład biblijnej Księgi Psalmów

Mikołaj Kopernik - (łac. Nicolaus Copernicus Thorunensis; ur. 19 lutego 1473 w Toruniu, zm. 24 maja 1543 we Fromborku) – astronom, matematyk, prawnik, ekonomista, strateg, lekarz, poeta, astrolog[1][2], tłumacz, kanclerz kapituły warmińskiej od 1511, kanonik warmiński, scholastyk wrocławski, duchowny katolicki. Jego najważniejszym dziełem jest De revolutionibus orbium coelestium – O obrotach sfer niebieskich (pracował nad nim w latach 1515-1530, ale ukazało się dopiero w 1543 roku w Norymberdze napisane w języku łacińskim)[3], w którym opisał heliocentryczną wizję wszechświata w sposób wystarczająco szczegółowy, by mogła stać się naukowo użyteczna.

źródło : "historia i społeczeństwo, podręcznik dla klasy VI szkoły podstawowej wydawnictwo GWO

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz